Gdy po rozstaniu rodzice nie znajdują porozumienia w istotnych sprawach dziecka ich rozstrzygnięciem na wniosek jednej ze stron może się zająć sąd rodzinny. Co z władzą rodzicielską i jakich przypadkach możliwe jest takie rozwiązanie sporu?
Brak zgody i jednomyślnego stanowiska
Jeśli władza rodzicielska przysługuje obojgu rodzicom, każde z nich ma zarówno prawo, jak również obowiązek, sprawować pieczę nad dzieckiem oraz jego majątkiem. Dzieje się tak naturalnie w codziennych, bieżących sytuacjach, kiedy każde z rodziców może wykonywać tę władzę samodzielnie, natomiast w sprawach istotnych wymagane jest już współdziałanie i zgoda obydwojga rodziców. Co w sytuacji, gdy każde z rodziców posiadających władzę rodzicielską ma zupełnie inne zdanie w istotnych sprawach dziecka?
Istotne sprawy dziecka – czyli jakie?
Nie ma w polskim prawie ustawy, która definiowałaby czym dokładnie są ‘istotne sprawy dziecka’. Jednak opierając się na przykładach orzecznictwa i stosowanych powszechnie praktykach można wskazać te najpopularniejsze, co do których można zastosować to określenie. Najczęściej są to kwestie dotyczące:
- kontynuowania lub podjęcia nauki w konkretnej placówce oświatowej np. przedszkolu, szkole podstawowej;
- wybór sposobu leczenia;
- wyboru kierunku kształcenia kierunkowego np. liceum plastyczne, szkoła muzyczna;
- ustalenia miejsca stałego pobytu;
- wyjazdu zagranicznego np. wakacyjnego lub na stałe;
- zmiany nazwiska;
- wydania paszportu czy tymczasowego dowodu osobistego oraz
- zezwolenia na dokonanie czynności przekraczającej zwykłą pieczę nad majątkiem dziecka np. odrzucenie spadku, przyjęcie darowizny.
Możliwe rozwiązanie? Sąd
Co w sytuacji, w której rozbieżnych zdań rodziców na temat istotnych spraw dziecka nie da się pogodzić? Wówczas o sporze rozstrzyga sąd. Jak przebiega ta procedura i postępowanie?
W pierwszej kolejności jedna ze stron powinna wystąpić z odpowiednim wnioskiem i skierować go do sądu rejonowego, właściwego dla miejsca zamieszkania lub pobytu dziecka. Dokument powinien przede wszystkim określać jakiej istotnej sprawy dziecka dotyczy oraz przedstawiać okoliczności przemawiające za poparciem przez sąd określonego we wniosku stanowiska. Warto pamiętać, że od takiego wniosku pobierana jest opłata w wysokości 100 zł. Zanim sąd wyda orzeczenie dochodzi do wysłuchania stanowisk i argumentacji obojga rodziców. W sytuacji, gdy byłoby połączone z nadmiernymi trudnościami, sąd może od takiego wysłuchania odstąpić. Orzeczenie wydane przez sąd zastępuje w określonym we wniosku zakresie, zgodę drugiego z rodziców i rozstrzyga ostatecznie spór, co do którego pojawiły się trudności. Po otrzymaniu takiego prawomocnego orzeczenia możliwe jest sfinalizowanie sprawy.
Przed wystąpieniem z takim wnioskiem do sądu, warto zasięgnąć porady prawnej u adwokata specjalizującego się w prawie rodzinnym, który odpowie na wszelkie pytania i rozwieje wątpliwości. Dodatkowo, korzystając z wiedzy i doświadczenia profesjonalistów można będzie uniknąć niepotrzebnych emocji, które często pojawiają się w toku postępowania sądowego, zminimalizować stres oraz zwiększyć szanse na skuteczne, szybsze – a przede wszystkim – pomyślne rozpatrzenie spornej kwestii przez sąd.
Autor: Adwokat Monika Szkurłat
