Rozwód – kiedyś sfera tabu, dziś zjawisko bardzo mocno obecne w społeczeństwie. Liczba rozwodów w Polsce i na świecie wciąż pozostaje na wysokim poziomie, dlatego rozwiązanie małżeństwa nie budzi już takiego zaskoczenia jak kiedyś. Jednak, tak jak każde małżeństwo jest inne, tak też postępowanie o rozwód wymaga indywidualnego pochylenia się nad nim i dedykowanych działań. Czy można się do rozwodu przygotować? Od czego zacząć procedurę sądową? W jaki sposób przebiega rozprawa i jak długo czeka się na rozwód? Czy zawsze należy zatrudniać adwokata i do czego właściwie jest on potrzebny? Odpowiedzi na te pytania znajdziesz w poniższym artykule.
Rozwód – od czego zacząć?
Pierwszym krokiem jest podjęcie decyzji czy chcemy rozwodu bez orzekania o winie czy rozwodu z orzeczeniem o winie. Następnie przechodzimy do przygotowania odpowiedniego pozwu rozwodowego. W przypadku posiadania przez małżeństwo małoletniego potomstwa, sąd będzie z pewnością orzekał również o ich sytuacji, warto więc zawczasu przemyśleć do jakiego rozwiązania dążymy w tym przypadku i przedstawić swoje stanowisko sądowi. Jak zatem skonstruować pozew, aby spełniał oczekiwania sądu? Co w nim zawrzeć, aby uwzględniał wszystkie nasze postulaty oraz zminimalizował ryzyko przeciągania sprawy w czasie?
Pozew o rozwód powinien być sporządzony profesjonalnie, indywidualnie dopasowany do sytuacji faktycznej i wzbogacony o argumentację prawną. Ponieważ nie istnieje uniwersalny dla wszystkich wzór dokumentu pozwu (oraz możliwe przyczyny winy lub schemat orzekania o alimentach czy opiece nad dziećmi), to co będzie adekwatne dla jednych, dla drugich zupełnie nie będzie miało zastosowania. Chociażby dlatego dobrze, aby dokument został sporządzony przez adwokata specjalizującego się w sprawach rozwodowych, który podczas konsultacji wyjaśni wszelkie wątpliwości oraz pomoże ustalić te okoliczności, które są istotne z punktu widzenia przepisów. Ponadto, wiedza o tym, na co sąd zwraca uwagę, pomaga już w pozwie uprzedzić swoimi odpowiedziami ewentualne pytania, jakie mogą paść ze strony sądu czy drugiej strony. To z kolei może pozwolić przyspieszyć przebieg sprawy. W pozwie rozwodowym powinniśmy zawrzeć niezbędne, podstawowe informacje na temat samego małżeństwa, jego trwania, a także ustania więzi w zakresie emocjonalnym, duchowym czy finansowym pomiędzy małżonkami. Należy również przedstawić odpowiednio przygotowaną argumentację tego, czego się domagamy.
Kwestie dodatkowe
Natomiast w przypadku, gdy mamy do czynienia z podziałem opieki nad dziećmi, dobrze jest również – jeśli to możliwe – skonstruować wspólnie z małżonkiem porozumienie rodzicielskie określające zakres i główne zasady sprawowania opieki nad potomstwem. Jeśli nie jest możliwe dojście do porozumienia w tej kwestii, warto przemyśleć skorzystanie z mediacji, która pomoże wypracować wspólne stanowisko satysfakcjonujące dla obu stron. Jeśli i to nie jest możliwe, o podziale opieki nad dzieckiem oraz alimentach zdecyduje sąd, który ma obowiązek zadbać przede wszystkim o jego dobro.
Jakich dokumentów potrzebujemy do złożenia pozwu rozwodowego? Podstawowym dokumentem jest odpis aktu małżeństwa oraz – jeśli posiadamy potomstwo – odpisy aktów urodzenia dzieci. W zależności od indywidualnej sytuacji powoda lub powódki mogą być również pomocne zaświadczenia o zarobkach, dokumentacja medyczna, w tym ewentualne obdukcje, rachunki, faktury lub dowody w sprawie takie jak fotografie, nagrania, SMSy czy sprawozdania detektywistyczne. Procedura rozwodowa powinna być dobrze przygotowana i indywidualnie dopasowana do danego klienta. Zwłaszcza, jeśli domagamy się ustalenia winy w rozkładzie pożycia. Jeśli chcesz wiedzieć jak dobrze się do tego przygotować, co może stanowić winę oraz jakie są konsekwencje jej ustalenia przez sąd przeczytaj ten artykuł.
Ostatnim elementem, o którym trzeba pamiętać przy złożeniu pozwu w sądzie jest uiszczenie w kasie obowiązkowej opłaty stałej w wysokości 600 zł. Pozew o rozwód należy złożyć w sądzie okręgowym właściwym dla okręgu, w którym mieszkają bądź uprzednio mieszkali małżonkowie. Pozew składamy osobiście w biurze podawczym sądu bądź też korespondencyjnie poprzez nadanie listem poleconym.
Jak długo czeka się na rozwód?
Nie ma z góry określonego terminu lub limitu czasowego dla zakończenia postępowania rozwodowego. W zależności od wielu czynników może zakończyć się na pierwszej rozprawie, zająć kilka tygodni lub miesięcy, a w przypadku silnego konfliktu małżonków i rozbudowanego postępowania dowodowego nawet kilka lat. Dlatego, jeśli zależy nam na szybkim zakończeniu tego etapu, warto włożyć wysiłek w uzgodnienie z drugą stroną stanowisk procesowych jeszcze przed wszczęciem postępowania rozwodowego. Jeśli z różnych względów nie jest to możliwe, warto rozważyć skorzystanie z pomocy profesjonalnego pełnomocnika, który przeprowadzi przez tę trudną ścieżkę.
Ze względu na olbrzymią ilość spraw i zróżnicowany stopień ich skomplikowania sądy są zwykle dociążone ilością pracy. Czas oczekiwania na wyznaczenie samego terminu rozprawy pierwszej rozprawy od dnia złożeniu pozwu może wynosić od kilku do nawet kilkunastu tygodni. Następnie w zależności od skomplikowania postępowania i ilości zgłoszonych dowodów mamy do czynienia z jedną lub większą liczbą rozpraw również każdorazowo rozłożonych w czasie. Całe postępowanie zamyka wydanie wyroku.
Jeśli któraś ze stron nie jest zadowolona z jego treści, należy zawnioskować o sporządzenie pisemnego uzasadnienia wyroku. Wówczas, w terminie 14 dni od momentu doręczenia wyroku z uzasadnieniem jest możliwość złożenia apelacji i skierowania wyroku do jego kontroli przez sąd wyższej instancji. Po uprawomocnieniu się wyroku w sprawie rozwodowej, strony mają możliwość złożenia wniosku o wydanie odpisu wyroku ze stwierdzeniem prawomocności, który jest potrzebny do powrotu do nazwiska sprzed ślubu czy załatwienia formalności w urzędach.
W sytuacji, gdy wyrok zawiera również orzeczenie o kosztach, jakie przysługują którejś ze stron lub o alimentach, wówczas strona może złożyć wniosek o wydanie odpisu wyroku z klauzulą wykonalności i w razie potrzeby kierować egzekucję świadczeń do komornika sądowego.
Czy biorąc rozwód potrzebuję adwokata?
Nie, posiadanie wsparcia adwokata nie jest niezbędne w postępowaniu sądowym. Polskie prawo umożliwia reprezentowanie samego siebie we własnej sprawie. Natomiast współpraca z doświadczonym pełnomocnikiem, jakim jest adwokat specjalizujący się w prawie rodzinnym i opiekuńczym, niesie za sobą szereg wymiernych korzyści. Obecność adwokata w dużym stopniu zdejmuje z nas odpowiedzialność oraz ciężar mierzenia się z tą trudną sytuacją, niezależnie od tego, którą stroną sporu jesteśmy. Rozwód w lwiej części przypadków mocno angażuje emocjonalnie, zwłaszcza jeśli skonfliktowanie między stronami jest duże i gdy sprawa dotyczy również opieki nad dzieckiem. W takiej sytuacji nietrudno o poczucie bezradności czy przytłoczenie utrudniające ogólne działania oraz podejmowanie rozważnych kroków. Wówczas adwokat przejmuje na siebie zadbanie o nasze interesy w najwyższym stopniu.
Korzystanie z usług doświadczonego adwokata działa na naszą korzyść zwłaszcza w sytuacji, gdy druga strona sporu posiada swojego pełnomocnika. Wówczas wsparcie adwokata zmniejsza ryzyko, że zostaniemy niemile zaskoczeni obrotem spraw. Niejednokrotnie bowiem zdarzało się, że już na późniejszym etapie postępowania strony łamały wcześniejsze ustalenia, do których wcześniej się zobowiązały. Adwokat nie tylko pomaga skutecznie działać w takich sytuacjach, ale również odpowiednio wcześniej przygotować się na ewentualność ich wystąpienia, czego z pewnością nie jesteśmy w stanie zrobić sami. Co więcej, adwokat zadba nie tylko o nasze interesy, ale i o prowadzenie sprawy w taki sposób, który będzie dopasowany do naszych indywidualnych potrzeb.
Autor: Adwokat Monika Szkurłat
